Ths. Nguyễn Trần Thành
1. Định nghĩa
- Xuất tinh sớm là tình trạng mất khả năng kiểm soát và duy trì phản xạ xuất tinh khi đạt khoái cảm cao độ cho đôi bạn tình.
- Xuất tinh sớm có nhiều dạng:
- Nam giới vừa trông thấy người phụ nữ đẹp đã xuất tinh
- Vừa chạm vào cơ thể người phụ nữ đã xuất tinh.
- Dương vật đủ cương cứng đưa được vào âm đạo người phụ nữ, nhưng chỉ vài nhịp dập đã xuất tinh.
- Cuộc giao hợp có thể kéo dài hơn, nhưng chưa tới 5 phút người nam giới đã bị xuất tinh trong khi người phụ nữ chưa kịp nhận cảm gì.
- XTS chiếm tỷ lệ 20-30% ở nam giới, 30% trong số này đi kèm với RLC
- Thời gian xuất tinh trung bình (IELT) là 5,4 phút ở nam giới 18-30 tuổi.
2. Nguyên nhân
2.1 Nguyên nhân tâm lý
- Là một nguyên nhân được nhiều tác giả nhắc đến. Để có thời gian giao hợp bình thường phải có sự thăng bằng nhịp nhàng giữa các quá trình hưng phấn và ức chế. Hưng phấn quá mức có thể dẫn đến xuất tinh sớm.
- Một trong những nguyên nhân hay được nhắc đến là thủ dâm. Cho đến nay, chưa có một bằng chứng khoa học nào kết luận thủ dâm sẽ gây xuất tinh sớm, nhưng người ta vẫn đưa ra giả thuyết cho rằng : việc thủ dậm lâu dài sẽ dần dần hình thành nên một phản xạ xuất tinh sớm có điều kiện từ đó dẫn đến việc xuất tinh sớm trong những lần quan hệ tình dục thực sự về sau.
2.2 Nguyên nhân thực thể
- Quá tăng nhạy cảm dương vật.
- Quá tăng nhạy cảm vùng qui đầu dương vật làm cho quá trình hưng phấn diễn ra mau lẹ hơn dẫn đến việc xuất tinh nhanh hơn.
- Các bệnh viêm nhiễm vùng chậu hông.
- Viêm tiền liệt tuyến mạn tính, trĩ tắc mạch và gây đau, trĩ nội viêm mạn tính, nhiễm khuẩn mô liên kết quanh tuyến tiền liệt và rò quanh hậu môn. Điều này tác động lên các xung động hướng tâm từ niệu đạo sau làm giảm ngưỡng cần thiết cho sự phóng tinh qua phản xạ trung gian gây nên xuất tinh sớm.
- Một số bệnh rối loạn nội tiết như:
- Suy sinh dục, mãn dục nam, tăng prolactin máu, rối loạn cương dương đều gây ảnh hưởng đến chức năng cương và chức năng xuất tinh.
- Giả thiết về sự tăng nhạy cảm của các thụ quan serotonin.
- Sự tăng nhạy cảm của các thụ quan serotonin ( thụ quan 5- HT2C và 5-HT1A) ở thần kinh trung ương dẫn đến việc hiện tượng xuất tinh sớm đã được nhiều tác giả thừa nhận. Dựa trên giả thuyết này đã có nhiều nghiên cứu ứng dụng các thuốc chống trầm cảm( loại ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin) để điều trị xuất tinh sớm cho kết quả khả quan.
- Quá tăng nhạy cảm vùng qui đầu dương vật làm cho quá trình hưng phấn diễn ra mau lẹ hơn dẫn đến việc xuất tinh nhanh hơn.
3. Chẩn đoán
- Khai thác bệnh sử tình dục
Giúp chẩn đoán xác định XTS nguyên phát hay thứ phát
- Sử dụng bảng câu hỏi xác định chẩn đoán xuất tinh sớm như sau ( P.E.D.T)
Câu hỏi | Bạn bị xuất tinh sớm | Bạn không bị xuất tinh sớm |
Bạn đánh giá như thế nào về khả năng kìm chế xuất tinh của bạn | · Trung bình· Kém | · Cực tốt· Rất tốt · Tốt |
Tình huống nào trong bốn tình huống sau miêu tả đúng nhất mức độ ảnh hưởng của thời gian xuất tinh (I.E.L.T) đối với bạn và bạn tình của bạn ? | · I.E.L.T làm cho tôi không hài lòng.· I.E.L.T làm cho bạn tình của tôi không hài lòng. · I.E.L.T làm cho cả hai chúng tôi không hài lòng | · Cả hai chúng tôi đều hài lòng |
Thời gian xuất tinh (I.E.L.T) là thời gian tính từ lúc đưa dương vật vào âm đạo cho tới khi xuất tinh.
- Khám LS
- Khám mạch máu, thần kinh, nội tiết, CQSD ngoài
- Xét nghiệm
- Thường không cần thiết, có thể XN trong các tình huống cụ thể, XN nội tiết tố nên cân nhắc.
4. Điều trị
- Liệu pháp hành vi
- Tư vấn tình dục về tâm lý
- Phương pháp Start and Stop
- Kỹ thuật ép
- Thủ dâm trước quan hệ
- Dùng thuốc
- Gabapentin (Neurotin 300mg/viên) một tuần uống 1 viên.
- Dùng thuốc
+ Hôm định giao hợp : uống trước giao hợp 3 giờ
+ Những ngày không giao hợp: uống vào buổi tối
Điều trị trong 10 tuần lễ
- Clomipramin 25mg ( Anafranin) , uống 25-50 mg/ngày trong 2-8 tuần hoặc 4-24h trước quan hệ
- Paroxetin 20mg ( Paxil) uống hàng ngày 10,20, 40mg/ ngày, trong 2-3 tuần hoặc 20mg 3-4h trước quan hệ
- Fluoxetin 20 mg ( Fluozac) , uống hàng ngày 20-40 mg/ngày, trong 4-5 tuần. Tuần đầu uống 20mg/ngày, từ tuần thứ 2 uống 40mg/ngày.
- Sertralin ( Zoloft) 50mg uống 25-200 mg/ ngày trong 4-8 tuần, hoặc 50mg 4-8h trước quan hệ.
- Dapoxetine ( Priligy) 30mg, uống 1-3h trước quan hệ
- Thuốc bôi làm tê tại chỗ
- Dùng gel xylocain, lidocain bôi lên đầu dương vật trước khi giao hợp 20 phút. Sau đó rửa sạch rồi mới quan hệ.
- Nhật Bản, Trung Quốc công bố kem SS điều chế từ thảo dược.
- Thủ thuật phong bế đám rối thần kinh cùng.
- Người bệnh ở tư thế quỳ, đâu thấp mông cao. Xác định khe khớp giữa S5 – S6, sau đó bơm 20ml dung dịch xylocain 0.5% vào khoang cùng. Mỗi tuấn 1-2 lần, trong 5-6 tuần liên tục.
- Phẫu thuật
- Cắt bỏ dây thần kinh cảm giác ngoại vi quanh đầu dương vật nhằm mục đích làm giám sự quá nhạy cảm ở đầu dương vật.